نسخه چاپی
ارسال به دوستان
پشت پرده حمله موشکی به جلسه سران قوا چه بود؟ | روزنه‌های نفوذ را ببندید، اما سناریو‌های بدتر چیست؟
حمله موشکی به جلسه سران قوا در ۲۶ خرداد، نشانه‌ای هشداردهنده از عمق نفوذ اطلاعاتی و شکاف‌های امنیتی در بالاترین سطح حاکمیت ایران بود؛ باید پرسید آیا برگزاری جلسه سران قوا واقعا در مکانی امن و سری برنامه ریزی شده بود؟
حمله روز ۲۶ خرداد به جلسه شورای عالی امنیت ملی با حضور سران سه قوه جمهوری اسلامی ایران، حالا به عنوان یکی از جدی‌ترین تهدید‌های امنیتی سال‌های اخیر ارزیابی می‌شود. در گزارشی که خبرگزاری فارس از این حمله منتشر کرده، آمده است که مهاجمان با شلیک شش بمب یا موشک، ورودی‌ها و خروجی‌های محل جلسه را هدف قرار داده‌اند تا ضمن مسدود کردن مسیر‌های فرار، تهویه هوا را نیز مختل کنند. پس از انفجار، برق ساختمان قطع شده، اما مقام‌های حاضر از طریق یک مسیر اضطراری از پیش طراحی‌شده موفق به خروج شده‌اند.
این پاراگراف به تنهایی حاوی اطلاعاتی است که قاعدتا می‌بایست مسئولان بلند پایه کشور را به فکر وادارد.
نخست آنکه محل جلسه شعام در آن زمان مهمترین و از نظر امنیتی بالاترین رده اطلاعاتی در میان جلسات برگزار شده در کل کشور را دارا بوده است. جلسه نه در محل همیشگی که به مکانی امن! در غرب تهران_که بر اساس شواهد، شهرک شهید باقری بوده_ منتقل شده است، اما اطلاعات منتشرشده نشان می‌دهد که مهاجمان از این تغییر مکان نه‌تنها آگاه بوده‌اند، بلکه مختصات دقیق ساختمان را به‌گونه‌ای در اختیار داشته‌اند که موفق به انتخاب هدف‌هایی شده‌اند که بیشترین اختلال را در عملیات فرار و تهویه ایجاد کند.
یک لحظه به عمق این ماجرا فکر کنید! انتخاب مکان جلسه در شرایط جنگی احتمالا پیچیده‌ترین تصمیم برای دستگاه اطلاعاتی کشور است و بازهم به احتمال زیاد این تصمیمات بر اساس پروتکل‌های از پیش تعیین شده و به شدت سری گرفته می‌شود، اما اسرائیل نه تنها مکان را پیدا کرده بلکه نقشه و مختصات دقیق مکان جدید را هم در اختیار دارد!
غفلت امنیتی یا بی‌اعتنایی مدیریتی؟
-
نکته دوم حتی فاجعه بارتر است؛ حمله روز ۲۳ خرداد، با حجم بالا و اهداف مشخص نظامی، پیام روشنی داشت: دشمن در پی حذف فیزیکی ساختار‌های امنیتی، نظامی و حتی سیاسی کشور است. با این حال، تنها سه روز بعد، جلسه رأی اعتماد به وزیر اقتصاد با حضور رؤسای قوای مقننه و مجریه در مکانی عمومی و اعلام‌شده برگزار شد.
نشستی که هیچ ضرورتی برای تعجیل در برگزاری آن وجود نداشت. عصر همان روز، حمله به جلسه شورای عالی امنیت ملی انجام شد.
نشانه‌هایی که نادیده گرفته شدند
سومین نکته، که حتی یک کارشناس رسانه هم متوجه آن است، این که در جنگ با آمریکا و اسرائیل قاعدتا باید نشانه‌ها را جدی گرفت، تنها چند ساعت پیش از حمله، دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری وقت آمریکا، اجلاس گروه هفت در کانادا را به‌طور غیرمنتظره ترک کرد. این تصمیم به‌شدت مورد توجه رسانه‌های جهانی قرار گرفت. شبکه خبری پولیتیکو در گزارشی نوشت که ترامپ پس از ابراز نگرانی درباره تشدید تنش میان ایران و اسرائیل، این اجلاس را ترک کرده است.
در واکنش به تحلیل امانوئل مکرون که آن خروج را به تلاش برای دستیابی به توافق آتش‌بس میان ایران و اسرائیل ربط داده بود، ترامپ در پلتفرم Truth Social نوشت: «اشتباه! او نمی‌داند چرا من در راه واشینگتن هستم، اما مطمئناً هیچ ربطی به آتش‌بس ندارد. خیلی بزرگ‌تر از آن است.» تحلیلگران حالا این گمانه را مطرح می‌کنند که ترامپ پیشاپیش از حمله قریب‌الوقوع مطلع بوده است.
حالا می‌دانیم که احتمالا اسرائیل ترامپ را از قصدش برای بمباران کردن جلسه سران سه قوه ایران باخبر کرده و منظور رئیس جمهور آمریکا از «خیلی بزرگ‌تر از آتش بس. چه عمدا و چه سهوا» چه بوده است، اما واقعا چه فرد یا نهادی در کشور باید این نشانه‌های آشکار را تحلیل می‌کرد؟
بی‌احتیاطی ادامه‌دار
چهارم، اگر فکر می‌کنید سریال بی احتیاطی‌ها و بی تدبیری‌ها به پایان رسیده سخت در اشتباهید، دو روز پس از حمله، جلسه هیأت دولت با حضور رئیس‌جمهور در محل همیشگی خود برگزار شد. رئیس‌جمهور مسعود پزشکیان در همان آغاز جلسه، در حالی که به‌نظر می‌رسید تحت تأثیر فضای امنیتی قرار دارد، به ترور "بزرگان و قهرمانان" اشاره کرد و گفت: «رژیم صهیونیستی هیچ قاعده‌ای را رعایت نمی‌کند.»
آیا کوتاهی در سطوح بالا رخ داده؟
پنجم، در فضای مجازی، گمانه‌هایی درباره احتمال اهمال یا حتی نفوذ در سطوح بالای امنیتی مطرح شده است. اما شواهدی وجود دارد که این احتمال را رد می‌کند.
یک روز پیش از بمباران محل جلسه شعام یعنی در روز ۲۵ خرداد محمد کاظمی رئیس سازمان اطلاعات سپاه به همراه معاونش حسن محقق و یک نفر دیگر که از او با عنوان سردار ارشد محسن باقری نام برده شده است در خیابان صابونچی تهران و در یکی از ساختمان‌های شناخته شده سازمان اطلاعات سپاه هدف قرار گرفتند.
مرور این رویداد‌ها حتی گزینه نخست، یعنی سری بودن مکان جلسه شورای عالی امنیت ملی را زیر سوال می‌برد؛ حالا باید پرسید آیا برگزاری جلسه سران قوا واقعا در مکانی امن و سری برنامه ریزی شده بود؟ یا به روال دیگر جلسات مثل جلسه رای اعتماد به وزیر اقتصاد یا جلسه هفتگی هیات دولت و یا جلسه مهم روسای سازمان اطلاعات سپاه، نشست سران قوا نیز در مکانی قابل حدس برگزار شده است.
نورنیوز رسانه نزدیک به شورای عالی امنیت ملی در توئیتی تامل برانگیز با اشاره به این حمله نوشته: این حمله از لحاظ پیچیدگی‌های امنیتی با حملات ۲۳ خرداد متفاوت است و باید نفوذ در سطوح میانی را جدی گرفت. این رسانه سپس خواستار باز بینی فوری برای ارتقاء ضریب حفاظتی در حساس‌ترین لایه‌های امنیتی کشور شده و آن را ضرورتی عاجل دانسته است.
شواهد نشان می‌دهد، در این فقره باید برخلاف آنچه سایت نورنیوز گفته، به جای آنکه دنبال نفوذی بگردیم باید بر حیرتمان از این میزان بی احتیاطی در شرایط جنگی بیفزاییم.
-
کامنت‌های پای این توئیت البته چندان هم غیر قابل پیش بینی نیست. عمده کاربران از ادمین شبکه ایکس مجموعه نور نیوز نزدیک به علی شمخانی و شورای عالی امنیت ملی پرسیده‌اند: «گیرم تو درست می‌گویی، مخاطب این باید‌ها کیست؟»
